ΓΡΑΜΜΑ ΣΤΟΝ ΓΚΟΓΚΟΛ

«Υπέρμαχε του κνούτου, κήρυκα της αμάθειας, αμύντορα του σκοταδισμού – τι πάτε να κάνετε; Σκύψτε να δείτε: στέκεστε στο χείλος της αβύσσου.» Ο Βησσαρίων Μπελίνσκι, ο κριτικός που σφράγισε τη ρωσική λογοτεχνία και σκέψη με τον φλογερό αντισυμβατικό του λόγο, κατακεραυνώνει τον Γκόγκολ για τη συντηρητική μεταστροφή του υπέρ των κρατούντων και των ισχυρών, τον ίδιο Γκόγκολ που άλλοτε εξυμνούσε εις πείσμα του πνευματικού κατεστημένου. Το γράμμα του αυτό, που είχε απαγορευτεί αυστηρά από την τσαρική λογοκρισία, διαβάστηκε κι αποστηθίστηκε απ’ όλες τις επαναστατημένες ψυχές της εποχής, σαν οιωνός της επικείμενης εξέγερσης. Σήμερα, μένει ένα μνημείο ήθους και παρρησίας, το επιστέγασμα της δράσης ενός ασυμβίβαστου πνευματικού ανθρώπου.