ΕΛΛΑΔΙΚΟΥ ΑΥΤΟΚΕΦΑΛΟΥ ΠΑΡΑΛΕΙΠΟΜΕΝΑ

Με την έκρηξη της Ελληνικής Επαναστάσεως ετέθη στην πράξη το ζήτημα της περαιτέρω σχέσεως των Επισκοπών της Ελλάδος με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, που ευρίσκετο μέσα στην επικράτεια του Σουλτάνου, εναντίον του οποίου είχε επαναστατήσει ο Ελληνικός Λαός. Ιδιαίτερα ο κύκλος των Διαφωτιστών, περισσότερο ευαίσθητων στην ιδέα της ελευθερίας, ποτισμένος από το δυτικό πνεύμα-αντίποδα της ελληνορθόδοξης παραδόσεως-και φυσικά φανατικά προσκολλημένος στην αρχή των εθνοτήτων – προϊόν της δυτικής πολιτικής νοοτροπίας -, προπάντων όμως εγκλωβισμένος στις δυτικογενείς προκαταλήψεις για το Βυζάντιο και φυσικά και τη Ρωμηοσύνη, έγινε ο προπαγανδιστής της ανεξαρτοποιήσεως (αυτοκεφαλίας) της Ελλαδικής Εκκλησίας από τη δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου, που ήταν υπόδουλο, όπως συνήθιζαν να λέγουν, στον Σουλτάνο. Πρωτοπόρος -και στο σημείο αυτό- υπήρξε ο εκ των Διαφωτιστών Αδαμάντιος Κοραής (1748-1833), “φωτιστής” μεν του Έθνους μας, αλλά και Initiatior αλλοιωτικών της ουσίας μας καινοτομιών στον εκκλησιαστικό χώρο και την πνευματική μας συνείδηση. Ο Κοραής, ούτε λίγο ούτε πολύ, έβλεπε τη διαδικασία της ελλαδικής αυτοκεφαλίας έξω από κάθε κανονική τάξη, ως μια “θρησκευτική” επανάσταση εναντίον του Πατριαρχείου, αναγκαία συνέπεια της προηγηθείσης πολιτικής επαναστάσεως εναντίον του Σουλτάνου.