Η ΠΡΩΤΗ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ 1572

Η πρώτη ενέργεια των Οθωμανών μετά από κάθε νέα κατάκτηση ήταν η εγκατάσταση των αναγκαίων στρατιωτικών δυνάμεων. Ακολουθούσε η απογραφή, που αποσκοπούσε στον εντοπισμό και την καταγραφή όλων των πλουτοπαραγωγικών πηγών των νέων εδαφών. Επικεφαλής του δύσκολου αυτού έργου διορίζονταν ένας αξιωματούχος αποκαλούμενος εμίνης (emin) και ένας γραμματέας (katib). Σε βοήθεια τους προσέτρεχαν οι κατά τόπους ιεροδίκες. Επιστρατεύονταν και οι αντίστοιχοι τοπικοί παράγοντες και γνώστες του προηγούμενου καθεστώτος. Η διαδικασία αυτή επαναλαμβανόταν κάθε δύο με τρεις δεκαετίες. Καταγράφονταν κατά επαρχία οι οικισμοί, τα ονόματα των φορολογούμενων αρρένων κατοίκων, οι περιουσίες, τα εισοδήματα και γενικά και ο τελευταίος πόρος εισοδήματος. Ταυτοχρόνως γινόταν έλεγχος και καταγραφή των σπαχήδων, των εισοδημάτων τους κ.ο.κ. Τα αποτελέσματα της δραστηριότητας αυτής καταχωρούνταν σε κατάστιχα. Έτσι δημιουργούνταν τα λεπτομερή δεφτέρια (mufassal defterleri), τις πρώτες σελίδες των οποίων συνήθως καταλάμβαναν κάποια σχετική σουλτανική διαταγή και ο φορολογικός κανονισμός (kanunname). Τα πιο πάνω κατάστιχα εξασφάλιζαν τις πληροφορίες για την οικονομία, στην οποίαν στηριζόταν η οθωμανική εξουσία για την απονομή των τιμαρίων στους σπαχήδες και τα εισοδήματά τους, τα έσοδα του κράτους, την επιβολή των φόρων, συμπεριλαμβανομένου και του κεφαλικού.