ΑΓΝΩΣΙΑ ΚΑΙ ΓΝΩΣΙΣ ΘΕΟΥ

Η Σοφία Σολομώντος, το νεώτερον και μεγαλειωδέστερον πάντων των βιβλίων της Σοφιολογικής Γραμματείας, θεωρείται ότι συνεγράφη πρωτοτύπως ελληνιστί εις την Αλεξάνδρειαν της Αιγύπτου τον 1ον αι. π.Χ. και συμπεριελήφθη εις τον ούτω καλούμενον Αλεξανδρινόν ή ευρύτερον κανόνα της Παλαιάς Διαθήκης. Το βιβλίον τούτο της «θείας σοφίας» (Κλήμ. Αλεξ., Στρωμ. IV 16,103.2) ανήκει εις τα λεγόμενα Δευτεροκανονικά ή Αναγινωσκόμενα, συνδυάζει παλαιοδιαθηκικόν θεολογικόν άμα τε και ελληνικόν φιλοσοφικόν στοχασμόν, αποτελεί δε compendium της Ιστορίας και της Θεολογίας της Παλαιάς Διαθήκης, εκπεφρασμένης κατά τρόπον απαράμιλλον εις την Ελληνικήν γλώσσαν. Ο πιστός ελληνόφωνος Αλεξανδρινός Ιουδαίος, εκ της γραφίδος του οποίου προήλθεν το βιβλίον τούτο, φαίνεται ότι υπήρξεν βαθύς γνώστης και λάτρης της Κλασικής Ελληνικής γραμματείας. Όμως, κυρίως ένεκεν της προελεύσεώς του εκ της Ιουδαϊκής Διασποράς και της συγγραφής του πρωτοτύπως εις την Ελληνικήν γλώσσαν, το βιβλίον της Σοφίας Σολομώντος ουδέποτε ανεγνώσθη εις την Συναγωγήν. Αντιθέτως, υιοθετήθη εξ αρχής υπό της Αρχεγόνου Εκκλησίας, επιρρέασεν αποφασιστικώς την γλώσσαν και διήνοιξεν νέους ορίζοντας εις την θεολογίαν της. Ο συγγραφεύς του βιβλίου τούτου, διανοούμενος θεολογικώς άμα τε και φιλοσοφικώς, εκφράζει εξελιγμένας αντιλήψεις του Ελληνιστικού Ιουδαϊσμού περί σοφίας, δικαιοσύνης, τελικής κρίσεως και μεταθανατίου ζωής. Δεν χρησιμοποιεί απλώς την γλώσσαν της Μεταφράσεως των Ο'· δημιουργεί ο ίδιος νεολογισμούς, οι οποίοι αποτελούν εκφράσεις προηγηθείσης κατανοήσεως και ερμηνείας της Υπερφυσικής Θείας Αποκαλύψεως. Αύται υιοθετήθησαν κυρίως κατά την διαμόρφωσιν της χριστιανικής θεολογικής, τριαδολογικής, χριστολογικής, πνευματολογικής, ανθρωπολογικής και σωτηριολογικής ορολογίας και διδασκαλίας, απετυπώθησαν δ' εις τα δογματικά και τα υμνολογικά κείμενα της Εκκλησίας.